Het begrip ‘hernia’ omvat veel soorten uitstulpingen in je lichaam; eigenlijk is het dus een verzamelnaam. Het uitpuilen van een orgaan is bijvoorbeeld een hernia. Maar ook weefsel dat naar buiten gaat drukken, is een hernia. Waar die uitstulping ook zit, hij zorgt altijd voor symptomen en pijnklachten. Wat is een hernia nu eigenlijk? Er vallen een aantal soorten te onderscheiden:
- Rughernia
- Nekhernia
- Liesbreuk
- Navelbreuk
- Middenrifbreuk
- Buikwandbreuk
Wat is een hernia fysiek bekeken?
Een van de meest voorkomende types hernia is wel de (lage) rughernia. Jaarlijks krijgen liefst 75.000 Nederlanders deze aandoening. Ze krijgen rugklachten die worden gediagnosticeerd als een rughernia. Er is dan sprake van een tussenwervelschijf die beschadigd is geraakt. Bij nadere beschouwing bestaat zo’n schijf uit kraakbeenachtige ringen. Die kunnen uitdrogen of slijten met als gevolg scheurvorming. Die scheurtjes maken het mogelijk dat de geleiachtige substantie binnenin de schijf naar buiten kan treden. Als dat gebeurt, spreken we van hernia. Een moeilijke term hiervoor is ‘hernia nucleus pulposis’ (HNP). Deze uitstulping is gevaarlijk want die kan tegen het ruggenmerg of de zenuwen aandrukken. Met als gevolg pijnklachten en pijn die gaat uitstralen in de rug. Vaak gaat de pijn zelfs door, via de bil, naar een been en uiteindelijk naar de voet.
Wat is een hernia vanuit de symptomen bekeken
Er is dus een niet al te prettig verband tussen een hernia en je zenuwen. Als de uitstulping een zenuw in de verdrukking brengt, heeft dat scherpe pijn tot gevolg. En ook een doof gevoel en tintelingen. Een hernia beperkt het functioneren van je spieren. Je spieren kunnen verzwakken of zelfs geheel op non-actief komen. Een hernia in je onderrug is te herkennen aan enkele vaak voorkomende symptomen:
- Tintelingen
- Krachtverlies (spieren)
- Uitstralende pijn
- Minder mobiliteit (bij buigen, rechten of draaien van rug)
Ouderdom is een van de belangrijke oorzaken van een hernia. Ouderen krijgen vaak te maken met een vernauwing (stenose) die druk op een zenuw gaat zetten. Dat heet een foraminale stenose. Voor zo’n hernia kun je net als ook voor een lage rughernia geopereerd worden. Dat kan onder meer door een PTED-operatie. Die letters staan voor ‘Percutane Transforaminale Endoscopische Disectomie’.
Behandeltrajecten
De vraag op ‘wat is een hernia’ is nu beantwoord, maar welke behandelingen zijn er? Een MRI-scan kan een hernia diagnose uitwijzen, samen met de klachten van de patiënt en zijn voorgeschiedenis. Een scan is vrij gemakkelijk te regelen. Na de scan kun je een (telefonisch) consult plegen. Het is sowieso belangrijk om je pijnklachten te laten behandelen. Anders loop je het gevaar dat de pijn erger gaat worden en een chronisch karakter krijgt. Er vallen twee hoofdwegen te bewandelen om een hernia aan te pakken:
- Fysio (therapie met pijnmedicatie)
- Opereren (een chirurgische ingreep, bijv. PTED-operatie)
In ernstige gevallen is opereren nodig
Wat is een hernia eigenlijk lastig en die zorgt op veel momenten ook voor pijn. En toch kunnen de herniaklachten ineens wegebben. In dat geval is fysiotherapie genoeg voor de nazorg. Meestal krijg je ook medicijnen toegewezen en het advies goed te blijven bewegen. Het is wel zo dat een hernia na enige tijd dan terug kan keren. Gaat de hernia je leven bepalen, dan is het soms verstandig een operatie te overwegen. Er zijn diverse mogelijkheden zoals een klassieke operatie of een PTED-hernia operatie. Die laatste zorgt voor minder littekenweefsel. En die laat ook je rugspier intact.
